زگیل تناسلی چیست؟ عوامل ایجاد زگیل و راههای درمان آن

ویروس پاپیلومای انسانی باعث زگیل ناحیه تناسلی می شود که خوش خیم است و شایع ترین بیماری منتقله جنسی می‌باشد. ضایعات ناشی از زگیل تناسلی در 90 % موارد خودبخود بهبود می یابد و شرط ایجاد سرطان تداوم حضور و یا تکرار آلودگی های بعدی است و دومین سرطان مرگ زای بانوان بعد از سرطان پستان، سرطان به علت این ویروس ها است.
زگیل تناسلی درمان قطعی ندارد و هدف از درمان صرفا برداشتن ضایعه می باشد.

در حدود 100 نوع ویروس پاپیلومایی انسانی وجود دارد که هر کدام باعث ایجاد ضایعات پوستی با اشکال مختلف در نقاط مختلف بدن میگردند. به عنوان مثال تیپ 1 آن بیشتر در کف پا و تیپ 2 هم زگیل کف پایی و هم زگیل همگانی دست اندرکاران مواد گوشتی و پرندگان و ماهی ها را ایجاد میکند.تیپ 6 و 11 ویرووس با نیوپلازی داخل اپی تلیال درجه پایبن و کوندیلوما همراه است .در حالی که نوع 16 و 18 و 56 با نیوپلازی داخل اپیتلیال درجه بالا و سرطان سرویکس همراه است.

راه های انتقال ویروس پاپیلوما (زگیل تناسلی)

اصلی ترین راه انتقال ویروس پاپیلومای انسانی از راه جنسی است .اگرچه زمانی که بیماری از نظر جنسی فعال نیست ویروس به دیگران منتقل نمی شود اما افراد دارای ویروس پاپیلومای انسانی ناقل دایمی عفونت میباشند.

همچنین در مادران مبتلا که دارای ضایعات بر روی سرویکس هستند این ویروس در موقع زایمان با عبور از راه مجرا وارد دستگاه تنفسی نوزاد میگردد که همین امر سبب افزایش ریسک ابتلای نوزاد به سرطان حنجره در بررگسالی می شود.

در مجموع هرگونه تضعیف سیستم ایمنی بدن که شامل ابتلا بهHIV، بارداری، سیگار، ابتلا به سوتغذیه تاثیر چشمگیری در تکثیر ضایعات در بدن دارد.

دوران نهفتگی زگیل تناسلی

دوره کمون ( نهفتگی ) بیماری دو هفته تا نه ماه بعد از اینکه فرد در معرض ویروس قرار گرفت می باشد.اما ممکن است طولانی تر نیز باشد.متوسط دوره کمون سه ماه است.

در هر حال عفونت ایجاد شده 10% تا 20% موارد در عرض 3 – 4 ماه خودبخود بهبود می یابد و زگیل های خارجی کمتر به شکل مهاجو و سلولهای سرطانی منتشر در می آیند.

در مواردی ممکن است اندازه زگیل ها بزرگ شوند بویژه در افراد داری نقص سیستم ایمنی که از نظر موضعب ضایعات آزار دهنده‌ای است اما هیچگونه انتشار یا متاستاز ندارند و بنام تومور بوشکی لونشتاین شناخته میشوند.

شکایات و علایم ویروس پاپیلومای انسانی

زگیل های تناسلی اکثرا بدون درد هستند و ممکن است فرد صرفا با حس کردن و سپس دیدن توده در ناحیه متوجه آن شود.
زگیل های غشای مخاطی مثل واژن و مجاری ادراری معمولا نرم و به شکل گل کلم هستند اما در سطوح خشک بدن مثل کف پا و انگشتان زگیل ها نیز سخت تر و کراتینیزه هستند.

تشخیص افتراقی زگیل تناسلی

باید توجه شود که زگیل های تناسلی با کوندیلوماتآلاتا که لزیون های عفونی وسیع سفلیس, ثانویه به ترپونماپالیدوم هستند اشتباه گرفته نشوند.

به جهت بررسی این موضوع چند روش وجود دارد:

۱. پانچ ضایعه و ارسال آن جهت بررسی پاتولوژی که قطعی ترین روش تشخیص نیز محسوب میشود. که توصیه میشود حتما با مشخص کردن تیپ ویروس باشد‌.

2. استفاده از محلول اسید استیک 3% تا 5% که با سفید کردن ضایعه تشخیص را تسهیل مینماید.

اقدامات در افراد مبتلا به زگیل تناسلی

1.انجام تست پاپ اسمیر در بانوان. که یک تست پاپ اسمیر منفی همراه با آزمایش ویروس پاپیلومای انسانی منفی موید این است که فرد میتواند تا 99%مطمن باشد که در طی 5 سال آینده بیماری سرویکس پیشرفت نمیکند.

2. بیمارانی که در ناحیه تناسلی خارجی خود ضایعات دارند را ملزم به انجام سالیانه پاپ اسمیر برای مدت 3-5 سال کنیم. 50% الی 60% بیماران دارای زگیل ناحیه تناسلی خارجی از نظر ویروس پاپیلومای انسانی مثبت هستند.

3.عفونت های همزمان با ویروس باید شناسایی و درمان شوند.

4. افراد مبتلا تا بهبودی کامل ضایعات از نزدیکی خودداری کنند و بعد از ان نیز حتی المقدور از کاندوم بهره ببرند.

5.توصیه میشود در صورت ابتلای یک فرد شریک جنسی وی نیز از نظر ضایعات معاینه و بررسی گردد.

درمان ویروس پاپیلومای انسانی

در موارد زگیل های نرم و چندتایی

1.Topical solution podofilox 0.5 %
که دوبار در روز برای مدت سه روز و سپس برای مدت چهار روز قطع شود و تا مدت چهار هفته این برنامه تکرار گردد.

2.Topical cream Imiquimod
دو بار در هفته شب ها در منطقه مالیده شود به مدت چهار هفته.

3.solution podophillyn 25%
یک بار در هفته برای مدت شش هفته بصورت قطره قطره به روی موضع چکانده شود.

در موارد زگیل های معدود و کراتینیزه شده بهتر است درمان با مواد فرسایشی مانند کرایوتراپی، تری کلرو استیک اسید، لیزر و کورتاژ یا الکتروکوتری این زگیل ها درمان شوند.

پیشگیری از زگیل ناسلی

قانون اصلی پیشگیری در پزشکی پرهیز از انتقال دهنده عامل بیماری است که خود شامل دو قسمت است:

1. مسایل اخلاقی و انتقال فیزیکی
2. واکسیناسیون

در سال 2006 اولین بار واکسن چهارگانه ضد ویروس پاپیلومایی انسانی گونه هایی 6.11.16.18 با نام گارداسیل تولید گردیده است و از ان زمان تاکنون مورد استفاده قرار میگیرد. بهترین سن واکسیناسیون دختران بین 9 تا 26 سالگی و در پسران 9-21 سال میباشد.

تزریق این واکسن در مدت شش ماه در سه نوبت: نوبت اول نیم سی سی, دوماه بعد نوبت دوم نیم سی سی و سومین نوبت شش ماه پس از نخستین نوبت که باز هم نیم سی سی خواهد بود.

در پایان یاداور میشویم با انجام واکسیناسیون بانوان هیچ وقت نباید از پاپ اسمیر سالانه صرف نظر کنند زیرا درست است که با واکسیناسیون از پیدایش 70% سرطان های مربوط جلوگیری کرده ایم اما تا تهیه واکسن 30% بقیه گونه های دیگر ویروس ها باید پاپ اسمیر و مراقبت های ویژه مورد توجه باشد.