ریزش مو!!! دلایل ریزش مو و راه های درمان آن

ریزش مو (Hair loss) به حالتی می گویند كه به صورت غیرطبیعی و بیشتر از حد نرمال موها بریزد و موی جایگزین آن رشد نكند. در حقیقت تعادل بین ریختن موی سر و رویش مجدد به هم خورده و از تعداد موهای موجود روی سر به تدریج كاسته می شود، ریزش بیش از اندازه مو مشکلی شایع است که می تواند هم مردان و هم زنان را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد.

این عارضه زمانی رخ می دهد که پوست سر و فولیکول های مو از برخی تغییرات رنج می برند. این شرایط می تواند در نتیجه یک بیماری یا تغییراتی مشخص در محیط شکل گرفته باشد. در نتیجه حالت بی مویی یا طاسی بعد از مدتی بروز می كند.

بیشترین نوع طاسی معمولا ریزش موی آندروژنیك آلوپسی است. این نوع ریزش مو در ابتدا از پیشانی و شقیقه ها شروع شده و سرانجام در قسمت پس سر به هم رسیده و تمامی نواحی جلوی سر تا پشت سر طاس می شود. در مردان و زنانی كه زمینه ژنتیكی در خانواده آنها وجود دارد این حالت از اواخر دوران بلوغ شروع شده و شقیقه ها و پیشانی شروع به خالی شدن می كند.

این ریزش نهایتا تا سن 45 سالگی ادامه پیدا می كند. این نوع ریزش آندروژنیك و ژنتیكی در زنان نیز دیده می شود، ولی فرق آن با مردان این است كه در زنان ریزش موها به طور یكسان و پراكنده كم پشت می شود. تارهای مو در آنان بسیار نازك و شكننده تر از حالت عادی می شود. ژن ریزش موی مردانه و زنانه می تواند از یكی از والدین به فرزند منتقل شود. از خصوصیات ریزش موی آندروژنیك، پایدار و ثابت بودن موهای پشت سر است.

تشخیص ریزش مو

تست کشش یا pull test این تست کمک می‌کند که استحکام موها ارزیابی شود. کشش خفیفی به گروهی از موها (۴۰ تا ۶۰ عدد) در سه قسمت مختلف وارد می‌شود. تعداد موهای کنده شده در زیر میکروسکوپ شمرده می‌شود. حالت نرمال آن ۳ مو در هر قسمت است و بیشتر از آن حالت سستی مو را نشان می‌دهد.

تست انقباض یا pluck test این تست با بیرون کشیدن مو از ریشه و بررسی آن در زیر میکوسکوپ انجام می‌شود برای تعیین تلوژن یا آناژن بودن موها.

نمونه برداری از پوست سر یا Scalp biopsy این تست وقتی که علت بسیار مبهم است انجام می‌گیرد. این تست معمولاً از اطراف مرز شروع مو انجام می‌شود.

شمارش روزانه موهای ریخته شده یا Daily hair counts این تست معولا هنگامی که نتیجه آزمایش کشش منفی است انجام می‌شود و با شمارش روزانه موهای ریخته شده همراه است. این تست با جمع‌آوری تمامی موهای ریخته شده طی شستن و شانه زدن مو در ۱۴ روز متوالی می‌باشد. اگه این تعداد بیشتر از متوسط ۲۵۰ مو در روز بود ریزش موها غیرعادی است.

دستگاه سنجش مو یا Trichoscopy این یک تست غیر مخرب برای مو بوده و شامل ابزاری برای بزرگ نمایی و ارزیابی پوست سر و موها می‌باشد.

چرا جلوگیری از ریزش مو مهم است؟

اول از همه باید بدانید که ریزش مو پدیده‌ی شایعی است و در هر سنی، از نوزادی تا سالمندی ممکن است اتفاق بیفتد. بر خلاف تصور بسیاری از افراد، این اختلال فقط در آقایان اتفاق نمی‌افتد و خانم‌ها نیز از این مشکل در امان نیستند.

اهمیت جلوگیری از ریزش مو را می‌توان از دو جنبه بررسی کرد:

جنبه‌ی زیبایی

در برخی از کشورها، موی سر به عنوان تاج جوانی شناخته می‌شود. موهای پرپشت علاوه بر اینکه نشانه‌ای جوانی و شادابی است، باعث دوچندان شدن زیبایی شما می‌شود. در صورتی که هر مشکلی برای مو به وجود بیاید، مثلا اگر ریزش مو اتفاق بیفتد، زیبای ظاهری بسیاری از افراد هم افت می‌کند.

جنبه‌ی روحی روانی

به دنبال ریزش مو و تاثیر این مسئله بر زیبایی ظاهری، فردی ممکن است به دلیل خجالت یا ناراحتی از وضع ظاهری خود، از حضور در بسیاری از موقعیت‌های شغلی، تحصیلی، تفریحی یا اجتماعی اجتناب کند.

این موضوع در سنین پایین و در جوانان، دارای اهمیت ویژه‌ای است. چرا که این گروه سنی پذیرش کمتری برای این موضوع و اعتماد به نفس آسیب‌پذیرتری دارند. مثلا یک کودک دبستانی که دچار ریزش مو شده باشد، ممکن است تا زمان برطرف شدن این موضوع به مدرسه نرود.

البته ناگفته نماند که برخی با سر طاس شبیه هنرپیشه‌های هالیوودی می‌شوند. آن‌ها از این قاعده مستثنا هستند. ولی بیشتر ما با از دست دادن موهای سر، احساس ناخوشایندی نسبت به ظاهرمان پیدا کرده و اعتماد به نفسمان کاهش می‌یابد. پس جلوگیری از ریزش موهایتان بسیار مهم است.

دلایل و علل اصلی ریزش مو در مردان و زنان

مردها به دلیل الگوی طاسی مردانه، بیشتر از زنان در معرض طاسی هستند اما نازک شدن و ریزش مو در زنان، متداول و هم چنین ناراحت کننده است. ممکن است دلایلش موقتی باشد. مانند: کمبود یک ویتامین یا پیچیده تر، مانند مشکلی اساسی در سلامتی بدن باشد. در اکثر شرایط راه های زیادی برای درمان ریزش موی هم زنان و هم مردان وجود دارد اما همه چیز به دلیل آن بستگی دارد.

فشار جسمی

هر گونه ضربه ی فیزیکی مانند: جراحی، تصادف ماشین، بیماری شدید، و یا حتی آنفولانزا می تواند باعث ریزش موی موقتی شود، این امر باعث تحریک گونه ای از ریزش مو به نام جریان تلوژن نیز می شود. مو دارای یک چرخه ی عمر منظم است مرحله ی رشد، مرحله ی استراحت و مرحله ی ریزش.

دکتر گلاشور متخصص پوست در نیویورک می گوید: «هنگامی اتفاق استرس زایی برای تان رخ می دهد، می تواند بر چرخه ی موی تان تأثیر بگذارد و مو را به مرحله ی ریزش سوق دهد.» ریزش مو معمولاً 3 تا 6 ماه پس از ضربه اتفاق می افتد.

تاثیرات بارداری در ریزش مو

بارداری یکی دیگر از فشارهای جسمی است، که می تواند باعث ریزش مو شود (فشار جسمی و هورمون ها). ریزش مو مرتبط با بارداری بیشتر پس از به دنیا آمدن بچه دیده می شود، تا زمان بارداری.

ریزش مو با مصرف بیش از حد ویتامین آ

با توجه به آکادمی پوست و مو امریکا، مصرف بیش از حد مکمل ها یا داروهای حاوی ویتامین آ می تواند محرک ریزش مو باشد. این امر یک دلیل قابل بازگشت ریزش مو است، و به محض دفع ویتامین آ اضافه، مو به رشد طبیعی بازمی گردد.

کمبود پروتئین 

با توجه به آکادمی پوست و مو آمریکا، اگر در رژیم غذایی تان پروتئین کافی دریافت نکنید، ممکن است بدن تان با متوقف کردن رشد مو، کمبود پروتئین را جبران نماید. گفته می شود که این امر پس از دو تا سه هفته پس از کاهش دریافت پروتئین اتفاق می‌افتد. بنابراین مصرف نکردن پروتئین کافی باعث ریزش مو می شود

الگوی طاسی در مردان سبب ریزش مو می شود

حدود 2 نفر از هر 3 مرد، تا سن 60 سالگی تجربه ی ریزش مو دارند، و اکثر اوقات این امر به دلیل الگوی طاسی آنها است. این نوع از ریزش مو که توسط ترکیب ژن ها و هورمون های جنسی مردانه ایجاد می شود، معمولاً یک الگوی کلاسیک را دنبال می کند، که مو از ریشه ها ناپدید می شود و باعث ایجاد خط موی M شکل می شود.

تاثیر وراثت در ریزش مو

الگوی ریزش مو در زنان، به نام آندروژنیک آلوپسیا، همان نسخه ی زنانه ی الگوی ریزش مو مردان است، اگر از خانواده ای هستید که زنان در سن خاصی شروع به از دست دادن مو نمودند، احتمالاً بیشتر در معرض هستید. زنان، برخلاف مردان دچار عقب رفتگی خط مو نمی شوند، در عوض فرقشان بازتر و موها شان به وضوح نازکتر می شود.

هورمون های زنانه از دلایل ریزش مو

همانطور که تغییرات هورمون های بارداری می تواند باعث ریزش مو شود، تغییر دادن یا کنار گذاشتن قرص های ضد بارداری نیز می توانند باعث این امر شوند. تغییرات در تعادل هورمونی که در زمان یائسگی اتفاق می افتد نیز، ممکن است دارای نتیجه ی یکسان باشد.

فشارهای احساسی از دلایل ریزش مو

فشار احساسی کمتر از فشار جسمی باعث ریزش مو می شود، اما ممکن است به عنوان مثال، هنگام طلاق، پس از مرگ عزیزان یا هنگام نگهداری از والدین بیمار و سن دار پیش بیاید. با این وجود، اکثرا فشار احساسی باعث ریزش مو نمی شود، بلکه مشکلی که وجود دارد را ، تشدید می کند.

در چنین شرایطی، ریزش مو به دلیل فشار احساسی، ریزش بالاخره کاهش می یابد. با وجود اینکه دقیقا نمی دانیم که کاهش استرس به موهای تان کمک می کنند یا خیر، اما بد هم نیست. قطعا می تواند تاثیرات مثبتی داشته باشد.

کم خونی باعث ریزش مو می شود

تقریبا از هر 10 زن مابین 20 تا 49 سال، یک زن به دلیل کمبود آهن ( متداول ترین نوع کم خونی ) مبتلا به کم خونی است، که به سادگی یکی از دلایل ریزش مو می باشد. برای اطمینان خاطر از ابتلا به این نوع از کم خونی، باید آزمایش خون انجام دهید.

کم کاری تیروئید از دلایل ریزش مو

این غده ی کوچک درون گردن، هورمون هایی ترشح می کند که برای سوخت و ساز، رشد و نمو ضروری است، هنگامی که هورمون کافی تولید نمی کند باعث ریزش مو می شود. پزشک می تواند طی آزمایشاتی دلیل کم کاری این غده را کشف کند.

کمبود ویتامین ب از دلایل ریزش مو

با این که این مورد چندان متداول نیست، اما سطوح پایین ویتامین ب از دلایل دیگر قابل رفع ریزش مو است.
ریزش مو مربوط به مسائل خود ایمنی

این عمل آلوپسی آره- آتا نام دارد و اصولا حاصل سیستم ایمنی بسیار فعال است بدن گیج می شود و سیستم ایمنی مو را به عنوان عامل خارجی تصور می کند و اشتباها آن را هدف می گیرد.

کاهش وزن شدید از علت های ریزش مو

کاهش وزن شدید هم یک نوع ضربه ی جسمی است که می تواند به کم پشتی مو منجر شود. حتی اگر کاهش وزن در نهایت برای تان خوب باشد، این امر ممکن است اتفاق بیفتد. ممکن است که خود کاهش وزن بدنتان را تحت فشار قرار دهد، یا تغذیه ی نا درست باعث کمبود ویتامین و مواد معدنی شود. این عارضه در کنار کاهش قابل توجه وزن نیز ممکن است حاصل اختلال خوراکی مانند بی اشتهایی و یا پرخوری باشد.

شیمی درمانی سبب ریزش مو می شود

بعضی از داروهایی که برای مبارزه با سرطان مورد استفاده قرار می گیرند، متاسفانه باعث ریزش مو می شوند. شیمی درمانی مانند بمب اتمی است. سلول هایی که به سرعت در حال رشد هستند را از بین می برد. سلول های با رشد سریع، مانند سلول های سرطانی و سلول های مو.

هنگامی که شیمی درمانی متوقف شد مو دوباره رشد می کند، با اینکه معمولا با بافت جدید مثلا فر یا با یک رنگ دیگر رشد می کند. محققان در حال مطالعه بر روی درمان هدفمند دیگری برای سرطان می گردند، که این امر و عواقب دیگر را کنار بگذارد.

سندروم تخمدان پلی کیستیک از دلایل ریزش موها

سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، یک عدم تعادل دیگر در هورمون های جنسی زنانه و مردانه است. میزان بالای آندروژن ممکن است باعث کیست تخمدان، افزایش وزن، ریسک بالای دیابت، تغییرات در دوره ی قاعدگی، ناباروری و کم پشتی مو شود. از آنجایی که هورمون های مردانه درPCOS بیش از حد نمو پیدا می کنند، ممکن است زنان موهای خشن در صورت و بدن را تجربه کنند.

ریختن مو با مصرف قرص های رقیق کننده ی خون، ضد افسردگی

سری های خاص دیگر دارو نیز می تواند باعث افزایش ریزش مو شوند که از میان آنها، متداول ترین شان قرص های رقیق کننده ی خون و داروهای کاهش فشار خون معروف به بتا بلاکرها هستند. داروهای دیگری که می توانند باعث ریزش مو شوند، شامل متوترکسات (برای درمان بیماری های روماتیسمی و برخی بیماری های پوستی)، لیتیوم (برای اختلال دوقطبی ) و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) ها شامل ایبوبروفن، و احتمالا ضد افسردگی ها هستند.

ریزش مو با بیش از حد فرم و مدل دادن

مدل دادن و درمان شدید مو، می تواند طی سالیان باعث ریزش مو شود. مثال های مدل دادن غیر معمول شامل بافت های محکم، ویو یا بابلیس کردن، مواد شیمیایی، لخت کردن مو، درمان با روغن گرم یا هر گونه مواد شیمیایی خشن یا گرمای بالا می باشد. از آنجایی که این کارها بر ریشه ی مو تاثیر می گذارند، ممکن است موهایتان دیگر رشد نکند.

تریکوتیلومانیا باعث ریزش مو می شود

تریکوتیلومانیا که در رده ی اختلال کنترل تکانه ای، طبقه بندی می شود، باعث کندن اجباری مو توسط افراد می شود. مانند یک تیک است، بیمار مدام با موهایش بازی می کند و آنها را می کشد. متاسفانه این بازی کردن و کشیدن دائمی در واقع می تواند سرتان را از محافظ طبیعی اش محروم کند. تریکوتیلومانیا معمولا پیش از 17 سالگی شروع شده و در زنان 4 برابر مردان متداول تر است.

افزایش سن 

دیدن ریزش یا کم پشت شدن مو در سنین 50 یا 60 سالگی در زنان اصلا چیز عجیبی نیست. متخصصان مطمئن نیستند چرا این اتفاق می افتد.

 استفاده از استروئیدهای آنابولیک

اگر از استروئید های آنابولیکی ( نوعی که ورزشکاران برای ساخت عضله از آن سو استفاده می کنند) استفاده می کنید، بنا به گزارش آکادمی پوست و مو آمریکا، ریزش مو شما را تهدید می کند.

روشهای درمانی ریزش مو

در بعضی از انواع ریزش مو، ممکن است بدون هیچگونه درمان خاصی موها دوباره شروع به رشد نمایند. در سایر موارد درمان می تواند به بهبود رشد موها و یا پوشاندن جاهای خالی کمک نماید. درمان های مورد استفاده شامل درمان دارویی و یا جراحی می شوند.

درمان دارویی 

درصورتیکه مشکل ریزش موی شما بدلیل بیماری خاصی ایجاد شده باشد، درمان آن بیماری لازم برای درمان ریزش موها لازم است. داروهایی که توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای درمان ریزش مو تایید شده اند، شامل:

ماینوکسیدیل (مینوکسیدیل) یا( Minoxidil) : مینوکسیدیل دارویی مایع و یا کف مانند است که دوبار در روز باید در سر مالیده شود تا به رشد موها و جلوگیری از ریزش موها کمک نماید. این دارو در مقادیر ۲ و ۵ درصد موجود می باشد. عوارض جانبی این دارو عموما شامل سوزش سر و یا رشد موهای ناخواسته در صورت می باشد.

فیناستراید (Finasteride) : این دارو برای طاسی الگوی مردانه، بشکل قرص و بصورت روزانه تجویز می گردد. اکثر مردانیکه این دارو را مصرف میکنند شاهد کاهش ریزش موها و حتی رشد موهای جدید بوده اند. عوارض جانبی نادر آن شامل کاهش میل جنسی مردانه و عملکرد جنسی می شود FDA . هشدار می دهد که این دارو ممکن است خطر سرطان پروستات را در بعضی از مردان افزایش دهد. زنانی که در سن باروری هستند نیز باید از مصرف این دارو خودداری نمایند.

 جراحی

در معمول ترین شکل ریزش موی دائمی، فقط بالای سر تحت تاثیر قرار گرفته و با جراحی می شود، بیشتر موهای از دست داده را جبران کند. انواع جراحی ها شامل:

پیوند مو: در این شیوه جراحی شاخه های کوچکی از پوست پشت و یا کنار سر که حاوی تعداد کمی مو هستند، جدا شده و در نواحی طاس سر کاشته می شود. ممکن است چندین بار این جراحی لازم شود.

کاهش پوست سر (Scalp reduction): در این شیوه بخش هایی از پوست طاس سر جدا شده و بعد از اینکه نواحی طاس برداشته شود پوست سر با نواحی حاوی مو پوشیده می شود.

درمان ریزش موی سر با استفاده از prp و مزوتراپی: prp و مزوتراپی از روش‌های نوینی است که در چند سال اخیر به‌ منظور درمان ریزش موها کاربرد یافته است. با استفاده از این روش می‌توانید طی چندین جلسه، موهایتان را تقویت نمایید.

درمان های خانگی

با رعایت موارد زیر می شود از بعضی از انواع ریزش موها پیشگیری کرد:

• رژیم غذایی سالم و مناسب
• اجتناب از مدل های موی سفت و مدل هایی که کشش مو در آنها وجود دارد.
• اجتناب از کشیدن، مالش و پیچاندن شدید موها
• با موهای خود به لطافت برخورد کنید.
• شانه کردن روزانه را فراموش نکنید.
• استفاده از شامپوی مناسب
• از حوله و کلاه شخصی خود استفاده کنید.

توجه داشته باشید که اگر یک رژیم غذایی کامل و سالم دارید، استفاده از مکمل های تقویتی برای پیشگیری و درمان این عارضه مورد نیاز نمی باشد.